การศึกษาพบว่า ผู้ที่เริ่มใช้ยาแอสไพรินขนาดต่ำ จะมีโอกาสเกิดเลือดออกในทางเดินอาหารและแผลเป็บติกมากกว่าผู้ที่ใช้ยามาแล้วอย่างน้อยหนึ่งปี และเมื่อใช้ยาไปนานขึ้นโอกาสดังกล่าวจะเริ่มลดลง ข้อมูลนี้ช่วยย้ำความสำคัญของการชั่งน้ำหนักผลดีเสียของการให้ยา และระมัดระวังเลือดออกทางเดินอาหารและการเกิดแผลในช่วงแรกของการให้ยามากขึ้น
การใช้ยาแอสไพรินเพื่อป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด เป็นการรักษาที่ได้รับการยอมรับและรับรองว่าเกิดประโยชน์ ในขณะเดียวกันโอกาสเลือดออกและแผลเป็บติกจากยาก็เพิ่มสูงขึ้น การศึกษาที่รวบรวมงานวิจัยแบบ systematic review ที่ผ่านมา บอกข้อมูลรวมทั้งแอสไพรินขนาดต่าง ๆ หลากหลายและรวมระยะเวลาที่ใช้ทั้งหมดไม่ว่าเพิ่งใช้หรือใช้มานาน แต่ปัจจุบันการใช้ยาแอสไพรินในโรคหัวใจและหลอดเลือดแนะนำใช้ขนาดต่ำ การศึกษานี้จึงมุ่งตอบคำถามโอกาสเกิดแผลเป็บติกในผู้ที่กินยาแอสไพรินขนาดต่ำ อีกประการคือเคยมีการศึกษากลุ่มเล็ก ๆ ในอังกฤษว่าคนที่เริ่มยาใหม่ มีโอกาสเลือดออกทางเดินอาหารและแผลเป็บติกมากกว่าคนที่ใช้ยามานานกว่า 1 ปี การศึกษานี้จึงมุ่งเน้นประเด็นโอกาสเกิดแผลเป็บติก ตามระยะเวลาที่ใช้แอสไพริน
งานวิจัยนี้ ผู้วิจัยใช้ข้อมูลบางส่วนจากการศึกษารวบรวมและติดตามระยะยาวของผู้ที่สุขภาพดี จำนวนสองการศึกษาขนาดใหญ่คือ การศึกษา UK BioBank ในอังกฤษที่เก็บข้อมูลประมาณ 210,000 คนและการศึกษา ESTHER ในเยอรมนีที่เก็บรวมรวมข้อมูลประมาณ 7,300 คน โดยดึงข้อมูลการใช้ยาแอสไพรินเพื่อป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด และข้อมูลการเกิดแผลเป็บติกในทางเดินอาหาร ในระยะเวลาเฉลี่ย 10 ปีทั้งกระเพาะอาหารและลำไส้ส่วนดูโอดีนัม และมีการคิดเกลี่ยตัวแปรต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น อายุ การใช้ยาลดกรด การตรวจพบเชื้อเฮลิโคแบคเตอร์ ไพลอรี เพื่อมาตอบคำถามความสัมพันธ์การเกิดแผลเป็บติก ในคนที่ใช้แอสไพรินขนาดต่ำ (น้อยกว่า 300 มิลลิกรัม) ระหว่างเพิ่งเริ่มใช้ (ไม่เกินหนึ่งปี) และใช้อย่างต่อเนื่องยาวนาน ผลการศึกษาที่สำคัญออกมาพบว่า สำหรับการกินยาแอสไพรินขนาดต่ำมายาวนาน เพิ่มการเกิดแผลและเลือดออกที่ดูโอดีนัมอย่างมีนัยสำคัญเพื่อเทียบกับผู้ที่ไม่กินยาประมาณ 1.2 เท่า และในกลุ่มที่เพิ่งเริ่มใช้ยาแอสไพรินขนาดต่ำในปีแรก พบแผลเป็บติกจะมากกว่าคนที่ไม่ได้ใช้ยาแอสไพริน ตั้งแต่ 1.6 – 3.8 เท่า โดยมีนัยสำคัญทางสถิติทั้งหมด ซึ่งตัวเลขการเกิดแผลเป็บติกในผู้ใช้รายใหม่สูงกว่าคนที่ใช้มานานแล้ว
ข้อสรุปสำคัญของการศึกษานี้ คือ ถึงแม้จะใช้แอสไพรินขนาดต่ำก็ยังมีโอกาสเกิดแผลเป็บติกสูงเช่นกัน และโอกาสเกิดแผลเป็บติกจะสูงในช่วงแรกของการให้ยา ทำให้ต้องใช้ยาด้วยความระมัดระวังในช่วงแรก เมื่อใช้ยานานกว่าหนึ่งปี โอกาสเกิดแผลและเลือดออกลดลง แต่ยังคงต้องเฝ้าระวังอย่างต่อไปตลอดการใช้ยาแอสไพริน
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/apt.17050
- https://specialty.mims.com/topic/low-dose-aspirin-linked-to-increased-risk-of-gastric–duodenal-ulcers
- https://www.medscape.com/viewarticle/975634
