ระดับ cortisol หรือ cortisone ในเส้นผมไม่สัมพันธ์กับความสามารถด้านความจำ หรือภาวะสมองเสื่อม ภายในระยะเวลา 6 ปี ของผู้เข้าร่วมวิจัยอายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป
ในปัจจุบันยังไม่มีคำตอบว่าการสัมผัสกับความเครียดทั้งทางร่างกายและจิตใจอย่างเรื้อรังนั้น ส่งผลแย่ต่อความจำและความสามารถของสมองหรือไม่ ถึงแม้จะเป็นที่ทราบดีว่าฮอร์โมนความเครียด หรือ cortisol ที่เพิ่มสูงขึ้นมีผลต่อการเผาผลาญของร่างกาย รวมถึงมีผลกระทบกับสมอง มีตัวรับ cortisol อยู่ในหลายส่วนของสมอง เช่น ที่ hippocampus ซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อความจำทั้งระยะสั้นและระยะยาว หรือที่ prefrontal cortex ซึ่งมีบทบาทต่อความจำในการทำงานและการตัดสินใจ เป็นต้น อย่างไรก็ตาม การวัด cortisol หรือ cortisone ที่ใช้ทั่วไปจะวัดจากเลือด น้ำลาย หรือปัสสาวะ ซึ่งวัดเป็นครั้ง ๆ ไป ไม่สามารถวัดการสะสมอย่างเรื้อรังได้ จึงเป็นที่มาของการวัด cortisol และ cortisone ในเส้นผม
Cornelia Santoso และคณะ จากประเทศฮังการี ได้ทำการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างฮอร์โมน cortisol และ cortisone ในเส้นผม กับความจำ การรับรู้เวลา รวมถึงภาวะสมองเสื่อม โดยรวบรวมข้อมูลจากการศึกษาเกี่ยวกับผู้สูงอายุในประเทศอังกฤษ (English Longitudinal Study of Ageing) รวมผู้เข้าร่วมงานวิจัยอายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป 4,399 ราย ติดตามเป็นเวลา 6 ปี ผลพบว่า ระดับ cortisol ในเส้นผมสัมพันธ์กับความจำเกี่ยวกับภาษาที่ลดลง แต่ไม่สัมพันธ์กับการรับรู้เวลา หรือภาวะสมองเสื่อม ส่วน cortisone ในเส้นผมสัมพันธ์กับความจำเกี่ยวกับภาษาและการรับรู้เวลาที่แย่ลง แต่ไม่สัมพันธ์กับภาวะสมองเสื่อม อย่างไรก็ตาม ใน adjusted model แบบสมบูรณ์ พบว่า ทั้ง cortisol และ cortisone ในเส้นผมไม่สัมพันธ์กับทั้ง 3 อย่าง แต่ในทำนองเดียวกับการศึกษาก่อนหน้านี้พบว่า เมื่ออายุมากขึ้นทั้งความจำด้านภาษา การรับรู้เวลา และภาวะสมองเสื่อมก็มากขึ้นด้วย
จากการวิเคราะห์ข้อมูลการศึกษานี้ ไม่พบว่าฮอร์โมนความเครียด cortisol หรือ cortisone ในเส้นผมสัมพันธ์กับความสามารถด้านความจำ หรือภาวะสมองเสื่อมภายในระยะเวลา 6 ปี ที่ติดตามในผู้ใหญ่อายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป อย่างไรก็ตาม ยังต้องการการศึกษาที่มากขึ้น
- https://specialty.mims.com/topic/hair-cortisol–cortisone-unrelated
- https://www.nature.com/articles/s41598-022-25143-z