การศึกษา SELECT แสดงว่ายาฉีดลดน้ำหนัก semaglutide สามารถลดอัตราการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดซ้ำในผู้ที่เป็นโรคแล้ว และดัชนีมวลกายเกิน 27 แม้ว่าจะยังไม่เป็นโรคเบาหวาน โดยน้ำหนักลดลงกว่าเดิมประมาณ 8.5 กิโลกรัมในการติดตามที่ 40 สัปดาห์ โดยผลข้างเคียงด้านระคายเคืองทางเดินอาหารมากกว่ายาหลอกเพียงเล็กน้อย
ยา semaglutide เป็นยารักษาเบาหวานที่นอกจากลดน้ำตาลแล้ว ยังมีการศึกษาพบว่า สามารถลดผลแทรกซ้อนโรคหัวใจและหลอดเลือดในผู้ป่วยเบาหวาน จนเป็นยาตัวเลือกลำดับต้นในการรักษา นอกจากนี้ ตัวยายังมีคุณสมบัติสำคัญในการลดน้ำหนัก และสามารถใช้เพื่อการลดน้ำหนักได้ทั้งผู้ป่วยที่เป็นเบาหวานและไม่เป็นเบาหวาน แต่ผลของการปกป้องหัวใจและหลอดเลือดสำหรับผู้ป่วยที่น้ำหนักเกิน และไม่เป็นเบาหวานยังไม่มีบทพิสูจน์ที่ชัดเจน จึงเป็นที่มาของการศึกษานี้
การศึกษา SELECT เป็นการศึกษาแบบ RCTs ทำในผู้ป่วยที่น้ำหนักเกิน BMI มากกว่า 27 มีประวัติเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือดแต่ว่าไม่เป็นโรคเบาหวาน ศึกษาเปรียบเทียบระหว่างการใช้ยา semaglutide ปรับขนาดจนได้ 2.4 มิลลิกรัมต่อวันใน 16 สัปดาห์แล้วให้ไปตลอด เทียบกับการใช้ยาหลอก โดยวัดผลหลักที่สำคัญ คือ ผลรวมการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดรวมกับอัตราการเสียชีวิตจากโรคหัวใจ โดยมีการยืนยันผลสองระดับขั้นหากอัตราการการเกิดโรคไม่สูงนัก เพื่อยืนยันว่าไม่เกิดโดยบังเอิญ
มีผู้ป่วย 17,604 ราย แบ่งเป็นได้รับยา semaglutide จำนวน 8,803 รายและได้รับยาหลอก 8,801 ราย อายุเฉลี่ย 61 ปีและกว่า 72% เป็นเพศชายและส่วนมากมีโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ ดัชนีมวลกายเฉลี่ยที่ 33.3 ระยะเวลาเฉลี่ยของการติดตาม คือ 40 เดือน
พบการเกิดโรคที่เป็นผลการศึกษาหลักในกลุ่มยา semaglutide 6.5% ส่วนกลุ่มยาหลอก 8.0% แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ HR 0.80 (95%CI 0.72 – 0.90) เมื่อไปตรวจสอบกับผลการศึกษารองที่เป็นการยืนยันผล พบว่า ผลไปในทางเดียวกันกับผลการศึกษาหลัก
ผลการศึกษาอื่นที่น่าสนใจ คือ น้ำหนักตัวในกลุ่มที่ได้รับยา semaglutide ลดลงมากกว่ายาหลอกโดยเฉลี่ย 8.5 กิโลกรัม และมีนัยสำคัญทางสถิติชัดเจน ผลข้างเคียงที่สำคัญในกลุ่มที่ได้รับยา semaglutide มากกว่ายาหลอกในแง่ผลข้างเคียงต่อระบบทางเดินอาหาร ส่วนใหญ่ คือ คลื่นไส้อาเจียน
แม้ยา semaglutide จะเป็นยาเบาหวาน แต่สามารถแสดงให้เห็นว่าสามารถปกป้องโรคหัวใจและหลอดเลือดซ้ำได้ รวมทั้งลดน้ำหนักได้ดีอีกด้วย เป็นทางเลือกในการลดอัตราการเสียชีวิตซ้ำจากโรคหัวใจที่สำคัญในผู้มีน้ำหนักเกิน
เรียบเรียงโดย นพ. ชาคริต หริมพานิช
ข้อมูลจาก N Engl J Med. 2023 Nov 11. doi: 10.1056/NEJMoa2307563. Epub ahead of print. PMID: 37952131.
