.
ดร. พญ. อารดา โรจนอุดมศาสตร์
นายแพทย์ชำนาญการพิเศษ
ด้านเวชกรรม สถาบันประสาทวิทยา
เผลอแป๊บ ๆ ก็ถึงช่วงเตรียมตัวสอบของน้อง ๆ resident และ fellow อีกแล้วนะคะ ขอให้น้อง ๆ โชคดีในการสอบและประสบความสำเร็จดังที่มุ่งหวังค่ะ
ขอเริ่มด้วยการประชาสัมพันธ์ทุน ทุนแรกที่ขอประชาสัมพันธ์คือ ASEAN Neurological Association (ASNA) Neurology Fellowships ค่ะ ซึ่งในปี 2025 นี้ ทาง ASNA จะให้ neurology training fellowships มูลค่า 3000 USD แก่ young neurologists หรือ neurology trainees (อายุไม่ควรเกิน 40 ปี และสามารถสื่อสารภาษาอังกฤษได้ดี) จากประเทศในกลุ่ม ASEAN countries สำหรับศึกษาในประเทศกลุ่ม ASEAN เป็นเวลา 3 เดือนหรือมากกว่านั้น ทุนการศึกษา ผู้สนใจสมัครได้ที่ Professor Lim Kheng Seang, President of ASNA, email: kslimum@gmail.com พร้อม 1. curriculum vitae 2. สาขาและวัตถุประสงค์ของการเรียน สถานที่เรียน 3. letter of recommendation 4. ชื่อ referees 2 ท่าน ส่วนอีกทุนคือ ทุนวิจัยทางประสาทวิทยา จากสมาคมประสาทวิทยาแห่งประเทศไทย ซึ่งมีทั้งทุนสำหรับแพทย์ประจำบ้าน ทุนพัฒนาการวิจัยโรคทางระบบประสาท และทุนการวิจัยด้านฐานข้อมูลโรคทางระบบประสาท ผู้สนใจสามารถดูรายละเอียดได้ที่ www.neurothai.org
ในปัจจุบัน Advanced Therapy Medicinal Products (ATMP) มีบทบาทมากขึ้นในการรักษาโรคต่าง ๆ สำหรับโรคทางระบบประสาทนั้น ภาวะที่มีข้อมูลการรักษาด้วย ATMP ได้ประสบความสำเร็จยังมีไม่มากนัก มี recommendation จาก European Committee for Treatment and Research in Multiple Sclerosis (ECTRIMS) และ European Society for Blood and Marrow Transplantation (EBMT) A ที่เพิ่งตีพิมพ์ในวารสาร Nature Review Neurology เมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา (Autologous haematopoietic stem cell transplantation for treatment of multiple sclerosis and neuromyelitis optica spectrum disorder — recommendations from ECTRIMS and the EBMT) ซึ่งได้ให้ความเห็นไว้ว่า ใน NMOSD ไม่มีหลักฐานเพียงพอที่จะใช้ haematopoietic stem cell transplantation (HSCT) นอก clinical trial ซึ่งเหตุผลที่สำคัญเนื่องจากมีการรักษาที่ได้ผลดีอยู่แล้ว แต่ก็มีคำแนะนำที่ใช้ในบางกรณี เช่น ไม่ตอบสนองต่อการรักษา หรือ aggressive disease ส่วนใน Multiple sclerosis นั้น ให้พิจารณาจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น อายุ ระยะเวลาที่ป่วย การมี focal inflammation คะแนน EDSS, cognitive impairmen ชนิดของ MS สามารถอ่านเพิ่มเติมได้ที่ https://doi.org/10.1038/s41582-024-01050-x
หลาย ๆ ท่านน่าจะมีความสนใจในการรักษา Alzheimer’s disease ด้วย monoclonal antibody แม้ในขณะนี้จะยังไม่มียากลุ่มดังกล่าวในไทย แต่ก็มีข้อมูลจากประเทศอื่น ๆ ที่ได้ใช้ยากลุ่มดังกล่าวแล้ว ซึ่งน่าจะเป็นประโยชน์ในการพิจารณาและการให้การดูแลผู้ป่วยเมื่อสามารถเข้าถึงการรักษานี้ได้ retrospective analysis ของผู้ป่วย 234 ราย ที่รับการรักษาที่ Washington University Memory Diagnostic Center และได้รับการรักษาด้วย Lecanemab โดย Madeline Paczynski, et al (JAMANeurol.doi:10.1001/jamaneurol.2025.1232) พบว่า
ผู้ป่วย 87 ราย (37%) มี infusion-related reactions ซึ่งมีอาการเพียงเล็กน้อย ผู้ป่วย 42 ราย (22%) เกิดภาวะ amyloid-related imaging abnormalities (ARIA) แต่มีผู้ป่วยเพียง 11 ราย (5.7%) ที่มี symptomatic ARIA และมีอาการรุนแรง 2 ราย ไม่มีผู้ใดเสียชีวิต ผลการศึกษาดังกล่าวนี้น่าจะมีประโยชน์ในการให้ข้อมูล risk-benefit แก่
ผู้ป่วย
การรักษา genetic disease มีความก้าวหน้าขึ้นมาก และมีการรักษาที่ได้ผลดีในหลาย ๆ ภาวะ โรค Charcot-Marie-Tooth disease (CMT) ก็เป็นอีกหนึ่งโรคที่กำลังมีการพัฒนา genetic therapy มีการศึกษาที่เป็น proof of concept study (Jessica Medina et al, Customized antisense oligonucleotide-based therapy for neurofilament-associated Charcot-Marie-Tooth disease, Brain, Volume 147, Issue 12, December 2024, Pages 4227-4239) ที่ใช้ antisense oligonucleotide (ASO) treatment approach ใน CMT2E โดย target กลุ่ม CMT2E p.N98S subtype ซึ่งมี single nucleotide substitution (p.N98S) in the neurofilament light chain gene (NEFL) การศึกษาดังกล่าวใน iPSC-derived model และพบว่า มีการลดลงอย่างมีนัยยะสำคัญของ biomarkers ของ axonal degeneration ที่มีความสำคัญทางคลินิก (https://doi.org/10.1093/brain/awae225)
สำหรับการประชุมวิชาการ ในเดือนพฤษภาคม-สิงหาคมนี้ ไม่ได้เป็นช่วง high season แต่ก็มีการประชุมวิชาการที่น่าสนใจหลายการประชุมด้วยกัน เช่น “The Thailand Headache Expertise and Advancement Development (T-HEAD) program” ในวันเสาร์ที่ 7 มิถุนายน 2568 การประชุมวิชาการประจำปี สมาคมโรคลมชักแห่งประเทศไทย 29th Annual Meeting “Epilepsy across the lifespan: Tailoring treatment from childhood to elderly” ในระหว่างวันที่ 31 กรกฏาคม – 1 สิงหาคม 2568 ณ โรงแรมอโนมาแกรนด์ http://thaiepilepsysociety.com/wp-content/uploads/2025/05/EST-2025.pdf
พบกันใหม่เดือนกันยายนค่ะ
งานประชุมสาขาประสาทวิทยาที่น่าสนใจ เดือน พ.ค. – ส.ค. 2568.
• งานประชุมวิชาการ The Thailand Headache Expertise and Advancement Development (T-HEAD) program โดย Thai Headache Society ชมรมโรคปวดศีรษะแห่งประเทศไทย | วันเสาร์ที่ 7 มิถุนายน 2568 เวลา 08:00 – 15:10 น. ณ Skyview Hotel Bangkok (Sukhumvit 24)
• 29th Annual Meeting “Epilepsy across the lifespan: Tailoring treatment from childhood to elderly” ภายใต้หัวข้อ “The Neurodialogue: Conversations on Curiosity” โดย สมาคมโรคลมชักแห่งประเทศไทย | วันที่ 31 กรกฏาคม – 1 สิงหาคม 2568 ณ ห้องประชุม Arnoma Grand Ballroom ชั้น 3 โรงแรมอโนมา แกรนด์ กรุงเทพฯ
