งานวิจัยเผยว่า “ระบบคะแนนคาดการณ์แบบใหม่” ช่วยแยกผู้ป่วยสูงอายุที่มีอาการปอดอักเสบเริ่มต้นในชุมชนซึ่งใกล้จะถึงช่วงท้ายชีวิต และต้องการการวางแผนการดูแล หรือ advance care planning (ACP) ล่วงหน้าได้
ผู้สูงอายุที่ป่วยจากโรคปอดอักเสบติดเชื้อ แต่ละครั้งมีแนวโน้มมีภาวะพึ่งพิงมากขึ้นหลังจากภาวะปอดอักเสบเฉียบพลันดังกล่าวนั้นดีขึ้น แต่ความสามารถในการช่วยเหลือตนเองอาจลดลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่มีทางเดินหายใจล้มเหลว หรือผู้ที่มีโรคร่วมประจไตัวอยู่เดิม เป็นต้น การระบุปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการพยากรณ์ระยะยาวหลังจากการติดเชื้อปอดของผู้สูงอายุควรได้รับการพิจารณาเพื่อเริ่มต้นการวางแผนการดูแลล่วงหน้า
Takahiro Takazono และคณะ ได้ทำการศึกษาในผู้ป่วยอายุ 65 ปีขึ้นไป ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลด้วยอาการปอดอักเสบที่สถานพยาบาลทั้ง 9 แห่งที่ร่วมในงานวิจัย ถูกนำมาศึกษาเพื่อสร้างระบบคะแนนการคาดการณ์สุขภาพของผู้ป่วยที่ 180 วัน หลังจากการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ ผลพบจำนวนผู้ป่วยที่สามารถวิเคราะห์ได้ทั้งหมด คือ 399 ราย โดยถูกสุ่มแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มในอัตราส่วน 8:2 เพื่อพัฒนาคะแนนและทดสอบ โดยผู้เข้าร่วมงานวิจัยมีอายุมัธยฐาน คือ 82 ปี และมีผู้เสียชีวิตในการศึกษายนี้ 68 ราย หรือ 17% ผลการวิเคราะห์หลายตัวแปรแสดงให้เห็นว่าปัจจัยที่มีความสำคัญ คือ คะแนนความสามารถในการดูแลตนเอง หรือ performance status (PS) ตั้งแต่ 2 คะแนนขึ้นไป การมีระดับอัลบูมินในเลือดต่ำตั้งแต่ 2.5 ก/ดล.ลงมา g/dL และภาวะสมองเสื่อม ในขณะที่อายุและการตรวจพบแบคทีเรียที่ดื้อต่อยาไม่ได้มีความสัมพันธ์กับการพยากรณ์ ดังนั้น จึงได้พัฒนาระบบคะแนนโดยใช้คะแนนความสามารถในการดูแลตนเอง ระดับอัลบูมินในเลือด และภาวะสมองเสื่อม โดยให้คะแนน 2, 1 และ 1 ตามลำดับ รวมเป็น 4 คะแนน โดยมีความไวและความจำเพาะของจุดตัดคะแนน 2 คือ มากกว่า 90% และมากกว่า 60% ตามลำดับ ซึ่งผู้ป่วยที่มีคะแนนระดับนี้ควรถือว่ากำลังใกล้ถึงช่วงท้ายชีวิต และควรพิจารณาเริ่มต้นการวางแผนการดูแลล่วงหน้า
การใช้ระบบการคาดการณ์การพยากรณ์โรคภายหลังการติดเชื้อในปอดของผู้สูงอายุ อาจช่วยให้การวางแผนการดูแลผู้สูงอายุในช่วงระยะท้ายของชีวิตได้อย่างราบรื่น เพื่อเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย และทำให้ผู้ดูแล หรือญาติได้เตรียมการล่วงหน้าได้มากขึ้น
เรียบเรียงโดย พญ. นิษฐา ปรุงวิทยา
ข้อมูล https://www.mims.com/specialty/topic/novel-score-model-predicts-long-term-prognosis-in-older-adults
